KÖRFEZ'DE YETKİYİ İZMİR'E DEVRETMEYEN BAKANLIĞA SAYIŞTAY'DAN DERS GİBİ RAPOR… DENETİMİN BÜYÜKŞEHİR'E VERİLMEMESİ KİRLİLİKLE MÜCADELEYİ ENGELLİYOR…
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Körfez'deki kirlilikle ilgili sürekli adres gösterdiği Büyükşehir Belediyesi’nin ‘denetleme yetkisi devri’ istemini kabul etmemesi gündeme bomba gibi düşerken çok konuşulacak bir gelişme yaşandı. Bakanlık, Büyükşehir Belediyesi’nin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Körfez’e deşarj yapan işletmelerin ve deniz kirliliğine neden olan gemilerin denetlenmesine ilişkin yetki talebini geri çevirirken Sayıştay’ın bu konuda kritik bir rapor hazırladığı ortaya çıktı. Sayıştay’ın belediyenin Körfez’den sorumlu kurumu olan İZSU’nun 2023 yılı denetim raporunda bu yetkinin İZSU tarafından yapılmamasının kirliğin önlenmesiyle ilgili çalışmalara zarar verdiği vurgulandı. Sayıştay, raporunda belediyenin bu yetkiyi Bakanlık’tan devir alması için başvuru yapması gerektiği belirtilirken yetkinin tek elde toplanmasının şart olduğu vurguladı.
DEVİRE İZİN VEREN KANUN MADDELERİNİ TEK TEK SIRALADI
İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi Grup Başkanvekili Hakan Yıldız’ın daha önce bu yetkinin belediye tarafından Bakanlıktan istenmesi gerektiği yönündeki söylemlerinin ardından Sayıştay’ın da bu soruna raporunda yer vermesi dikkat çekti. Sayıştay, İZSU’nun 2023 yılı denetim raporunda Bakanlığın bu yetkiyi belediyeye devredebilmesine olanak sağlayan kanun ve ilgili mevzuat maddelerini tek tek sıralayarak, şu ifadelere yer verdi:
“ÇEVRESEL RİSK YARATIYOR”
“Kuruluş mevzuatında belirtilen amaçlarından biri bölge içindeki su kaynaklarının, deniz, göl, akarsu kıyılarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını ve bu tür faaliyetlerde bulunulmasını önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri almak olan İdarenin alıcı ortamlara doğrudan atık bırakan kuruluşları denetleyememesi çevresel bir risk yaratmaktadır. Mevzuatta belirtilen amaçları doğrultusunda il genelindeki sorumluluğu bulunan İdarenin görev alanındaki su kaynaklarını koruma görevinin bulunması elzemdir. Alıcı ortamlara doğrudan atık bırakan kuruluşlara İdare tarafından gerekli denetimlerin mevzuat gereği yapılamaması çevre kirliliğinin bütünsel olarak engellenmesine olumsuz olarak yansımaktadır. Sonuç olarak, mevzuat gereği il genelinde su kirliliğinin önlenmesi görevi bulunan İdare tarafından alıcı ortamlara doğrudan atık bırakan kuruluşlara denetim yapma yetkisinin İdareye verilmesi yönünde Bakanlığa başvuruların yapılması gerekmektedir.”
TUGAY: BİRİLERİNİ Mİ KOLLUYORLAR?
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan İzmir Körfezi’ni kirleten unsurlara karşı denetim yetkisi talebine gelen ret cevabına yönelik çarpıcı açıklamalar yapmıştı. Yetki verilmese de kirliliğin nedenlerinin takipçisi olacaklarını söyleyen Başkan Tugay, “Sürekli Körfez’le ilgili olumsuz konuşan bakanlığın aslında ‘Buyurun siz denetleyin’ demesi gerekir. Ancak bunu yapmıyorsa ya uygunsuz davranan birilerini kolluyor ya da Körfez’in kirli kalmasından siyasi bir rant çıkarmak istiyordur” demişti.